Voyager 1 is voor de derde keer door een schokgolf van de zon geraakt.
De golf heeft er ongeveer een jaar over gedaan om de satelliet te bereiken.

Door de golf gaat het plasma (geïoniseerd gas) rond de Voyager trillen en verstoort ook de bewegingen van
andere elektrisch geladen deeltjes in dat plasma. Deze trillingen en bewegingen worden door de Voyager gemeten.

De dichtheid van het plasma na de tweede schokgolf (maart 2013) was wel 40 keer hoger dan eerdere metingen aan de dichtheid
van elektrisch geladen deeltjes in de heliosfeer. De derde golf was ongeveer gelijk aan de metingen van de tweede golf.

Dit bevestigd het vermoeden dat de Voyager 1 zich in de interstellaire ruimte bevindt, maar ons zonnestelsel nog niet heeft verlaten.
Hij heeft wel de invloedssfeer van de zon (de heliosfeer) achter zich gelaten.
De interstellaire ruimte is te vergelijken met een stil meer, het gebied tussen de sterren dat is gevuld met plasma.
Schokgolven ontstaan tijdens het zonnemaximum, waarbij de zon materie van het oppervlak opwerpt, de CME coronale massa-ejecties.


De interstellaire ruimte waar Voyager 1 zich sinds 2012 bevindt bestaat voornamelijk uit plasma,
dit is geïoniseerd gas en is miljoenen jaren geleden de ruimte in geslingerd door enorme sterren.

Voyager 1 werd in 1977 gelanceerd. De afstand tot de aarde bedraagt nu iets meer dan 19 miljard kilometer.

---

Er zijn aanwijzingen dat Voyager 1 het zonnestelsel heeft verlaten. Uit metingen blijkt dat het aantal zonnedeeltjes
(de invloedssfeer van de zon) dat de ruimtesonde treft eind augustus tot vrijwel nul is gedaald.

Het is niet voor het eerst dat dit gebeurt, maar meestal nam het aantal zonnedeeltjes na korte tijd weer toe,
maar nu houdt het lage niveau al meer dan een maand stand.

De Voyager meet een sterke toename in de intensiteit van de kosmische straling, de geladen deeltjes die van buiten
het zonnestelsel afkomstig zijn. Als uit verdere metingen blijkt dat ook de richting van het magnetische veld in
de omgeving van Voyager 1 sterk verandert, dan is de ruimtesonde de rand van de interstellaire ruimte gepasseerd.

Dat moet dan zijn op een afstand van ongeveer 18 miljard kilometer van de zon.

---

Metingen van Voyager 1 wijzen erop dat er zich enorm kolkende magnetische bellen aan de rand van ons zonnestelsel op de scheidslijn met de Melkweg bevinden.

De rode en blauwe spiralen zijn de gebogen magnetische veldlijnen op de oude modellen. Op de nieuwe gegevens van de Voyager staan de magnetische bellen.

De ruimtesonde heeft inmiddels ongeveer 17 miljard kilometer afgelegd en bevindt zich aan de rand van ons zonnestelsel. Wetenschappers kunnen nu zien wat er gebeurt als de materie die de zon uitstoot in botsing komt met de interstellaire ruimte.

Wetenschappers gaan er vanuit de Voyager 1 de interstellaire ruimte nog niet heeft bereikt, men verwacht bij het overschrijden van de denkbeeldige grens dat de dichtheid van de hete deeltjes in de helioschede sterk zal terugvallen.

Metingen laten zien dat de enorme structuren ontstaan door kortsluitingen in het magnetische veld van de zon. Wanneer een magnetische lijn in het gedrang komt, kunnen delen van het magnetisch veld losraken en losse magnetische bellen vormen, die ongeveer 160 miljoen kilometer breed zijn.

De Voyager 2 zal dit over een paar jaar meemaken.

---

Op 7 maart werd Voyager 1 ongeveer 70 graden tegen de wijzers van de klok in bijgedraaid en met gyroscopen ruim tweeënhalf uur lang in deze positie vastgehouden.

Door de verkeerde stand meet de Voyager al geruime tijd geen elelektrisch geladen deeltjes van de zonnewind meer en ruimteonderzoekers willen weten in welke richting de zonnewind wordt afgebogen, zo dicht bij de buitengrens van de heliosfeer (de magnetische invloedssfeer van de zon).

De draaiing is goed verlopen en zal de komende week nog enkele malen worden herhaald.

Rechts de laatste opname gemaakt door Voyager 1 voor het verlaten van het zonnestelsel. Neptunus en Triton zijn hierop te zien.

---

Voyager 1 heeft de rand van het zonnestelsel bereikt en heeft nu ongeveer
een afstand afgelegd van 14 miljard kilometer.


Hij is nu in de Helioschede aangekomen, dit is de tussenruimte tussen de magnetische invloed
van de zon en de echte interstellaire ruimte.

Deze overgangszone wordt beschouwd als de buitenrand van het zonnestelsel.

---

De 33 jaar oude Voyager 2 bevindt zich op een afstand van bijna 14 miljard kilometer
van de aarde, en volgens zijn eigen gegevens lijkt hij nog goed te werken.

Maar op 22 april is een probleem in het systeem ontstaan, dat de verzamelde
wetenschappelijke gegevens voorbereidt voor verzending naar de aarde,
hierdoor kunnen de signalen die aankomen zich niet meer decoderen.

Het is nog onduidelijk of en hoe de storing verholpen kan worden.
De commando's die van de aarde naar de Voyager 2 worden gezonden
en weer terug doen er 13 uur over om de afstand te overbruggen.
Daarom heeft NASA op 30 april de ruimtesonde opdracht gegeven
om voorlopig alleen korte statusberichten naar de aarde te zenden.

Voyager 2 bij de buitenste grenzen van de heliosfeer, een magnetische luchtbel
rondom het zonnestelsel die is ontstaan door de zonnewind.
De magnetische bel is niet bolvormig, maar op het zuidelijk halfrond naar binnen gedrukt.

---

Voyager 2 zal eind dit jaar of begin volgend jaar de eindschok bereiken, dit is de bolvormige schil
om het zonnestelsel die de plek aangeeft waar de zonnewind sterk afremt.
De zonnewind is de stroom van geladen deeltjes die onze zon voortdurend uitzendt.

Het moment waarop Voyager 2 de eindschok zal doorkruisen zal plotseling en vrij kort zijn.
In 2004 is de eindschok, die ongeveer 12 miljard kilometer van de zon af ligt, al bereikt
door de Voyager 1. De stroomvoorziening werkt niet zo heel erg goed meer, maar op de
Voyagers werken nog enkele instrumenten om de eindschokpassage te onderzoeken.

---

Op 20 augustus 2007, was het dertig jaar geleden dat de Amerikaanse planeetverkenner Voyager 2
werd gelanceerd. Voyager 1 volgde op 5 september 1977, maar hij kreeg nummer 1 omdat hij eerder bij zijn
reisdoel aankwam. Het doel van het Voyagerproject was de verkenning van de reuzenplaneten in het zonnestelsel.

De Voyagers vlogen als eerste op korte afstand langs Jupiter en Saturnus. Voyager 2 vloog daarna ook nog
door naar Uranus en Neptunus. Momenteel vliegen beide ruimtesondes met hoge snelheid het zonnestelsel uit,
op weg richting de interstellaire ruimte en ze bevinden zich op 15,5 en 12,5 miljard kilometer van de zon.

Radiosignalen van de aarde doen er 14 en 12 uur over om deze afstand te overbruggen. De twee ruimtesondes
functioneren nog steeds en leveren informatie op over de heliosfeer - de magnetische invloedssfeer van de zon.
Voyager 1 bereikte eind 2004 de helioschede - het turbulente deel van de heliosfeer waar de zonnewind
wordt afgeremd door interactie met het ijle gas in de interstellaire ruimte.

De Voyagers hebben ontdekkingen verricht van de buitenplaneten en hun manen, zoals de turbulente
atmosfeer van Jupiter en de vulkanen van Io. Zij hebben ook voor het eerst de golfpatronen
de ringen van Saturnus waargenomen, veroorzaakt door de zwaartekracht van de herdermaantjes.

De hoofdmissie van de Voyagers is meer dan 25 jaar geleden beëindigd, maar beide ruimtesondes blijven
tot op de dag van vandaag wetenschappelijke gegevens verzamelen. De dertigste verjaardag van de
Voyagers is opgedragen aan de ontwerpers, bouwers en operators van de legendarische ruimtesondes.
Gedurende die dertig jaar hebben de Voyagers gedetailleerde waarnemingen verricht van Jupiter,
Saturnus en hun manen en hebben de allereerste verkenningen verricht van Uranus en Neptunus.

Het Voyagerproject vormt een ongeëvenaarde en historische mijlpaal van de onbemande ruimtevaart.
De Voyagers staan symbool voor de wetenschappelijke rijkdom van ons zonnestelsel.


De Voyager 1 is op dit moment het verst gelegen object dat ooit door mensenhanden is gemaakt.
De ruimtesonde bevindt zich op een afstand van 15,5 miljard kilometer van de zon vandaan.
Voyager 2 bevindt zich op een afstand van 12,5 miljard kilometer van de zon.

Voyager 2 zal dit jaar hetzelfde gebied bereiken, waarbij beide ruimtesondes aan het laatste deel
van hun missie zijn begonnen. De ruimtesondes zijn uitgerust met een gouden plaat, waarop groeten,
afbeeldingen en geluiden van de aarde zijn opgeslagen. De platen zijn ook voorzien van een wegwijzer
naar de aarde, voor het geval dat de sondes ooit door iets of iemand worden opgepikt.

Gedurende de laatste 18 jaar hebben de twee Voyagers onderzoek verricht naar de buitenste rand
van de heliosfeer en de grens met de interstellaire ruimte. Beide ruimtesondes zijn in goede staat
en blijven nog altijd, hoewel beperkt, wetenschappelijke gegevens doorsturen.